Wiele badań naukowych nad wykorzystaniem mikroelementów w kontroli wielu aspektów chorób potwierdza w najwyższym stopniu, iż zdrowie można osiągnąć w sposób naturalny. Nowoczesne badania nad rolą składników odżywczych dostarczają dziś wiedzy, z której ko­rzysta już wielu ludzi. Rozwój tej dziedziny nauki przybliża nas do celu, jakim jest naturalne zdrowie dla wszystkich!
Odkrycia Dr Ratha w dziedzinie Medycyny Komórkowej oraz badania związane z synergicznym działaniem komórkowych składników odżywczych można bez wątpliwości uznać za pionierskie. Medycyna Komórkowa, która koncentruje się nad znalezieniem naturalnych rozwiązań eliminujących przyczyny nieprawidłowego funkcjonowania naszego ciała, jest naj­lepszym sposobem odzyskania i zachowania zdrowia.

W publikacji „Medycyna Komórkowa: Pytania i odpowiedzi " w sposób jasny i zrozumiały dla każdego odpowiadamy na wiele pytań związanych z tą nową dziedziną. Mamy nadzieję, że ta broszura pokryje rosnące zapotrzebowanie na informacje, jak można uzyskać i zachować zdrowie metodami naturalnymi. Jej rozszerzony zakres uwzględnia fakt, że:

1. Coraz więcej osób chce praktycznie wykorzystać odkrycia naukowe Medycyny Komór­kowej w celu poprawy swojego zdrowia lub samopoczucia.
2. Nauka i badania w medycynie naturalnej osiągają stały postęp.

W ostatnich latach progres w dziedzinie Medycyny Komórkowej doprowadził do wykrycia nowych synergicznych zależności komórkowych składników odżywczych, które wpływają na funkcję komórek, a co za tym idzie - na funkcję całego organizmu.
Wskazówka: Broszura „Medycyna Komórkowa: Pytania i odpowiedzi " zawiera podsta­wowe wiadomości o mikroelementach i zaletach ich stosowania, jednak nie zastąpi ona in­dywidualnej porady lekarskiej w przypadku problemów zdrowotnych. To zadanie należy wyłącznie do lekarza lub terapeuty.

Jeśli jesteście Państwo zainteresowani pogłębieniem wiedzy z zakresu Medycyny Komórko­wej, zachęcamy do korzystania z książek i innych publikacji informacyjnych Dr Ratha, m. in. z książki: „Dlaczego zwierzęta nie dostają zawałów serca - tylko my ludzie".

Medycyna Komórkowa koncentruje się na funkcji komórek - najmniejszych jednostek funk­cjonalnych budujących nasze organy i całe ciało. Zdrowie lub choroba rozstrzygają się, nie jak do tej pory sądzono, na poziomie organów - stan naszego zdrowia zależy od funkcji mi­lionów komórek naszego ciała. Wszystkie komórki wymagają nieustannego zaopatrzenia w specyficzne składniki odżywcze potrzebne do prawidłowego przebiegu reakcji biochemicz­nych. Chroniczny niedobór mikroelementów jest najczęstszym powodem nieprawidłowej funkcji komórek i przyczyną wielu chorób. W związku z tym optymalne dzienne zaopatrze­nie w witaminy i inne komórkowe składniki odżywcze jest kluczem do skutecznej profilak­tyki i przywrócenia równowagi metabolicznej zachwianej przez choroby.

Nasz organizm, zbudowany z bilionów komórek, wymaga ciągłego dopływu mikroelemen­tów, bez których prawidłowy cykl tysięcy biochemicznych przemian i prawidłowy metabo­lizm komórek nie mogą się odbywa . Składniki te, z naukowego punktu widzenia Medycyny Komórkowej, określone zostały nazwą „komórkowe składniki odżywcze". Termin ten określa substancje takie jak: witaminy, minerały, pierwiastki śladowe, określone niezbędne aminokwasy, biologicznie aktywne substancje roślinne (Phytobiologica) oraz inne ważne w metabolizmie komórkowym mikroelementy. Wszystkie te składniki, chociaż wymagane są w znacznie mniejszych ilościach niż cukry, białka, czy tłuszcze, są niezbędne -bez nich przemiana tych związków nie może się dokonać. Elementy te wywierają ogromny wpływ na zdrową funkcję komórek i funkcję organizmu, pod warunkiem, że zapewni się ich optymalną dostępność i określone proporcje względem siebie.

Komórkowe składniki odżywcze nie są lekarstwem. Komórkowe składniki odżywcze są substancjami naturalnymi, które nasze ciało potrzebuje i przetwarza w sposób naturalny, natomiast źródłem leków są chemiczne substancje, obce dla naszego orga­nizmu i traktowane jako substancje toksyczne. Leki są źródłem wielu niepożądanych efektów ubocznych w odróżnieniu od witamin, minerałów czy innych komórkowych składników odżywczych. Dzienne dostarczanie komórkowych składników odżyw­czych stanowi podstawę naturalnej profilaktyki zdrowotnej i jest środkiem wspoma­gającym przy zachwianym metabolizmie towarzyszącym wielu chorobom, tak jak choroby serca i układu krążenia, cukrzyca, osteoporoza oraz wiele innych. Skuteczność działania komórkowych składników odżywczych w utrzymaniu i powro­cie do zdrowia dowodzi, iż głównym źródłem wielu chorób chronicznych jest niedo­bór określonych substancji w diecie. Reasumując: komórkowe składniki odżywcze wspomagają procesy zdrowotne w wielu chorobach m. in. w chorobie sercowo-naczyniowej oraz stanowią podstawę profilaktyki chorób chronicznych.

Jakie ma znaczenie dla zdrowia?
Skuteczność Medycyny Komórkowej opiera się na działaniu synergii składników odżywczych. Efekt synergii polega na tym, że działanie grupowe składników jest wie­lokrotnie skuteczniejsze niż działanie indywidualnych elementów. Co to oznacza? Witaminy, minerały, aminokwasy i inne mikroelementy pracują w komórkach naszego ciała nie pojedynczo, ale w określonych zespołach. Ich współpraca bazuje na biologicz­nych zasadach synergii. Przez stosowanie tej zasady biologiczne działanie specyficznie dobranej kombinacji składników odżywczych jest o wiele skuteczniejsze od działania pojedynczego składnika. Pozwala to na optymalizację funkcji komórek przy stosowa­niu mniejszych dawek prawidłowo skomponowanych mikroelementów, zamiast dużych dawek pojedynczego składnika. W przypadkach, gdy braki mikroelementów pozostają ukryte (tzw. bezobjawowe niedobory), stosowanie jednej substancji w bar­dzo wysokich dawkach może prowadzić do zachwiania równowagi metabolicznej i ujawnienia tych niedoborów. Stosowanie synergii mikroelementów skutecznie zapo­biega takiej sytuacji i pozwala eliminować ukryte braki mikroelementów.

Niestety, nie. Nawet zdrowi ludzie narażeni są na niedobory różnych mikroelemen­tów w diecie, nie wspominając tych, u których zapotrzebowanie na witaminy dramatycznie wzrasta w określonych sytuacjach np. z wiekiem, pod wpływem stresu, niekorzystnego działania czynników środowiska, choroby bądź innych czynników ry­zyka. Mało znanym jest fakt, iż przeciętne artykuły spożywcze w Polsce i innych prze­mysłowo rozwiniętych krajach zawierają znikome ilości witamin, które są dodatkowo niszczone w procesach gotowania, transportu, czy przechowywania. Dlatego bardzo ważne jest codzienne spożywanie świeżych owoców i warzyw. W większości jednak przypadków nawet dobra dieta również nie wystarcza na pokrycie optymalnej ilości mikroelementów. Przykładem może być witamina C. W celu pokrycia zapotrzebowa­nia młodzieży i dorosłych na witaminę C zgodnie z zaleceniami Medycyny Komórko­wej, które powinno wynosić 600 mg/dziennie, trzeba by było codziennie zjadać 15 -20 pomarańczy. Oficjalne normy polecają 60-90 mg dziennie, co jest znacznie poniżej zapotrzebowania naszego organizmu na tą witaminę.

Stosowanym na co dzień artykułom spożywczym coraz częściej brakuje niezbędnych składników. W związku z tym nasza codzienna dieta nie jest w stanie pokryć zapotrze­bowania na mikroelementy odpowiedzialne za optymalne zdrowie komórek, a co za tym idzie - za zdrowie całego organizmu. Należy to również brać pod uwagę w przy­padku stosowania ściśle wegetariańskiej diety. Ten rodzaj odżywiania jest wprawdzie korzystny, jednak też wiąże się z niedoborami niektórych witalnych składników (np. koenzym QI0 i inne). Uzupełnianie diety przy pomocy odpowiednio dobranych mi­kroelementów eliminuje ewentualne niedobory, zaopatrując komórki w życiodajną „bioenergię" i usprawniając eliminację składników toksycznych (np. leków, pestycy­dów).

Witaminy rozpuszczalne w wodzie to witaminy z grupy B (również biotyna i kwas foliowy) i witamina C. Choć pełnią one ważne funkcje, organizm nie jest w stanie odpowiednio długo ich magazynować. Ulegają one szybkiej przemianie, a ich nadmiar jest na bieżąco wydalany. Dla utrzymania prawidłowej funkcji i ochrony komórek wy­magane jest stałe dostarczanie tych witamin.
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach to witaminy A, D, E i K. Ich istotną właściwością jest to, iż mogą być czasowo magazynowane w tkankach i wykorzystywane przez or­ganizm w miarę potrzeby np. witamina E do ochrony błon komórkowych przed szkodliwym działaniem wolnych rodników (agresywnych molekuł).
Ta zdolność organizmu do magazynowania witamin rozpuszczalnych w tłuszczach jest wykorzystywana przez przemysł farmaceutyczny do rozpowszechniania spekulacji o możliwości przedawkowania witamin. Tymczasem problemem jest powszechny nie­dobór wielu witamin i składników odżywczych, nawet u osób przestrzegających odpo­wiednich sposobów odżywiania.

Rozwój miażdżycy (arterioskleroza, zwapnienie naczyń), to proces rozwijający się w ciągu kilku do kilkudziesięciu lat, podczas którego ściany tętnic stopniowo tward­nieją, światło naczyń zawęża się poprzez tworzące się skomplikowane pokłady tłuszczowe - bogate w cholesterol, jak również wapń i inne składniki. Blaszka miażdżycowa może nie tylko blokować przepływ krwi w naczyniu, ale również jej rozpad może doprowadzić do zatamowania dopływu krwi do mięśnia sercowego lub mózgu przez tworzący się zakrzep. Następstwem tego procesu jest zawał serca lub wylew krwi do mózgu.
Główną przyczyną arteriosklerozy jest niedobór komórkowych składników odżyw­czych w ścianach naczyń krwionośnych, który prowadzi do osłabienia ścian, powsta­wania rys i uszkodzeń. Najlepszym biologicznym czynnikiem naprawczym dla ścian naczyń krwionośnych przy niedoborach mikroelementów jest cholesterol, transporto­wany przez krew w postaci lipoprotein np. LDL i Lp(a). Blaszkę miażdżycową tworzy przede wszystkim odkładanie się lipoproteiny (a), charakteryzującej się szczególnie lepkimi właściwościami.
Określone komórkowe składniki odżywcze przy miażdżycy wspomagają procesy przy­wrócenia stabilności i elastyczności naczyń krwionośnych, odbudowy i ochrony tkanki łącznej, a przez to są ważne przy stopniowej likwidacji złogów.
Stabilna i elastyczna tkanka łączna budująca ściany naczyń krwionośnych zależy od optymalnej produkcji kolagenu. Produkcja kolagenu zależna jest od witaminy C, która w obecności jonów miedzi katalizuje prawidłowe usieciowanie i wytrzymałość włókien kolagenowych. Naturalne aminokwasy: lizyna i prolina są ważnymi składni­kami budulcowymi molekuł kolagenowych, stanowiąc jedną czwartą ich części. Siarczan chondroityny i N-acetyloglukozamina są naturalnymi substancjami, które gromadzą się pomiędzy włóknami kolagenowymi (tzw. wypełniacze), podnosząc tym samym spójność i wytrzymałość tkanki łącznej.
Prolina i lizyna pełnią jeszcze jedno ważne zadanie w mechanizmie regeneracji ścian tętnic - stanowią tzw. „substancję teflonową", tworzącą warstwę ochronną wokół bo­gatych w cholesterol lipoprotein (LDL i Lipoproteina (a)), co przynosi dwojaki skutek: profilaktyczny - zapobiega dalszemu odkładaniu cząsteczek tłuszczowych w ścianie naczynia i czynny - usprawnia stopniową redukcję istniejących złogów. Uwolnione cząsteczki tłuszczowe podlegają następnie procesom przemiany w wątrobie.

Anginę pectoris określa się potocznie mianem „dławicy sercowej", innym w Polsce stosowanym terminem jest „choroba niedokrwienna serca". Jej przyczyną jest często miażdżyca tętnic, w tym też tętnic wieńcowych serca, która ogranicza dopływ krwi do mięśnia sercowego, a z nią również dopływ tlenu i składników odżywczych. Wynikiem tego jest utrudniona produkcja energii objawiająca się uczuciem duszności przy wysiłku. Angina pectoris i towarzyszące jej znaczne zwężenie naczyń wieńcowych niesie ze sobą ryzyko zawału serca i nagłego zgonu.
W tej sytuacji jest ważne, by dostarczona krew zawierała maksymalne ilości substancji odżywczych, szczególnie tych, które używane są do produkcji bioenergii w mięśniu serca, tak jak karnityna lub jej prekursorzy: witamina C i lizyna. Również usprawnienie stabilności ścian tętnic odgrywa dużą rolę w zahamowaniu postępującej arteriosklerozy. Aktywny udział w tych procesach biorą komórkowe składniki odżywcze, takie jak: wita­mina C, witamina E, siarczan chondroityny, N-acetyloglukozamina, miedź, witamina B6, aminokwasy: prolina i lizyna.

Tak. Przy niewydolności serca mięsień sercowy nie może przepompować przez naczynia krwionośne odpowiedniej ilości krwi potrzebnej do właściwej przemiany materii. Docho­dzi do niedoboru tlenu i w konsekwencji do duszności, obrzęków i stanów lękowych.
Serce jest mechanicznie najbardziej aktywnym organem ciała, celem zaopatrzenia ko­mórek naszego organizmu w tlen i substancje odżywcze - przetacza dziennie około 10 ton krwi. Aby wykonać tak ogromną pracę, wymagane są odpowiednio duże nakłady bioenergii. Serce zużywa około 6 kg substancji energetycznej ATP czyli 30 razy więcej niż wynosi cała waga mięśnia sercowego. W związku z tym niedobór komórkowych składników odżywczych ogranicza znacznie produkcję bioenergii, co odbija się na pracy serca najwcześniej. Długotrwałe niedobory mogą doprowadzić do osłabienia mięśnia sercowego.
Określone składniki odżywcze stanowią potencjał bioenergetyczny dla komórek mięśnia sercowego: karnityna, koenzym QI0, tauryna, witamina C, lizyna i witaminy B dostar­czają sercu ważnej bioenergii i poprawiają przez to wydajność pompowania krwi.
Osobom z niewydolnością serca zaleca się przyjmowanie początkowo niewielkich ilości komórkowych składników odżywczych, a następnie stopniowe zwiększanie ich dawki tak, by komórki mięśnia sercowego powoli przyzwyczajały się do optymalnego zaopat­rzenia w bioenergię.

Zaburzenia rytmu i przewodnictwa serca pozwalają się krótko zdefiniować też jako „nieregularny rytm serca". Często u podłoża tej choroby leży chroniczny niedobór określonych komórkowych składników odżywczych w komórkach „elektrycznych" mięśnia sercowego, czego następstwem są zakłócenia wytwarzania i przekazywania impulsów elektrycznych. Objawy towarzyszące zaburzeniom rytmu i przewodnictwa serca związane są ze świadomością nieprawidłowego bicia serca, czy palpitacji, towa­rzyszą im niejednokrotnie nudności i zawroty głowy.
Komórki mięśnia sercowego, przede wszystkim komórki „elektryczne" serca wyka­zują duże zapotrzebowanie energetyczne. Dla prawidłowej funkcji wymagają one odpowiednich komórkowych składników odżywczych, takich jak: karnityna, tauryna, koenzym QI0, witamina C, witaminy grupy B. Optymalna funkcja tych komórek zależy również od obecności minerałów w odpowiednich proporcjach: magnezu, wapnia i potasu.

Choć rozwój choroby nowotworowej przechodzi różne stadia i dotyczy różnych or­ganów - cechuje ją wiele charakterystycznych, wspólnych właściwości, jak: niekontro­lowane podziały komórkowe, inwazja komórek - przerzuty (metastaza), zdolność do tworzenia naczyń krwionośnych w guzach nowotworowych (angiogeneza) i nieśmiertelność komórek nowotworowych. Synergicznie działające składniki odżywcze mogą skutecznie kontrolować krytyczne etapy rozwoju raka, dlatego specy­ficznie dobrany kompleks witamin, aminokwasów, minerałów, polifenoli i innych ak­tywnych substancji roślinnych jest ważnym elementem w profilaktyce nowotworowej:

• witamina C wspomaga reakcje obronne i mechanizm niszczenia chorych komórek. Jest ona też kluczową molekułą w syntezie tkanki łącznej, która odgrywa istotną rolę jako swoista bariera dla rozrostu i przerzutów guzów nowotworowych.
• EGCG (polifenole zielonej herbaty) hamują powstawanie i niekontrolowany rozwój komórek rakowych, są niezbędne w ochronie komórek przed uszkodzeniami (właściwości antyoksydacyjne) i stymulują śmierć komórek raka.
• Biologicznie aktywne substancje roślinne, jak: resweratrol, kwercetyna, glukozynolany i kurkumina, stanowią kolejne ważne elementy ochrony przeciwnowotworowej.
• aminokwas lizyna jest ważnym inhibitorem hamującym aktywność enzymów uczestniczących przy rozpadzie tkanki łącznej. Jest ona też ważnym budulcem kolagenu.
• aminokwas prolina odgrywa ważną rolę w optymalnej budowie kolagenu i tworzeniu stabilnej tkanki łącznej.
• N-acetylocysteina jest silnym przeciwutleniaczem i bierze udział w ochronie tkanki łącznej przed jej niekontrolowanym rozpadem.
• aminokwas arginina wpływa na funkcję systemu immunologicznego i powstrzymuje niekontrolowane podziały komórkowe.
• selen jest istotnym składnikiem systemu obrony przeciw niszczącej aktywności wolnych rodników (antyoksydacja). Jest w stanie zahamować wzrost nowotworu i jego przerzuty we wczesnych stadiach.

Zaleca się przyjmowanie zwiększonej dziennej dawki synergii komórkowych składni­ków odżywczych do posiłków, popijając płynami. Dawkę dzienną można też podzielić na np. pięć porcji i przyjmować nie tylko do głównych posiłków, ale też między posiłkami. W ten sposób składniki odżywcze są optymalnie wchłaniane i ich ilość we krwi może być utrzymana na równym poziomie w ciągu dnia.

Komórki rakowe są w stanie, w sposób zupełnie niekontrolowany i w dużych ilościach, produkować enzymy rozkładające kolagen (tzw. kolagenazy). Te enzymy odpowiedzialne są za rozpad tkanki łącznej, która stanowi swoistą barierę dla przerzutów nowotworu. Rozpad kolagenu i tkanki łącznej otwiera drogę do całego organizmu. Im więcej enzy­mów rozkładających kolagen, tym bardziej agresywnie rozwija się nowotwór.
Guz nowotworowy znajdujący się tylko w jednym punkcie organizmu rzadko zagraża życiu. W 90% przypadków śmiertelnych mamy do czynienia z „metastazą", czyli prze­rzutem nowotworu. Naturalna synergia składników odżywczych wpływających na optymalną ochronę i syntezę tkanki łącznej może ograniczyć lub wyeliminować niebezpieczeństwo przerzutów.
W ochronie tkanki łącznej istotnymi elementami naturalnej synergii składników odżywczych są witamina C, lizyna i EGCG (polifenole z zielonej herbaty). Do syntezy kolagenu wymagany jest również aminokwas - prolina, ponadto dodatek tzw. "sub­stancji cementujących" - glukozaminy i siarczanu chondroityny wspomaga stabilność tkanki łącznej.

Medycyna Komórkowa oferuje nietoksyczną, opartą na naukowych podstawach, natu­ralną metodę wspomagającą profilaktykę w chorobach nowotworowych. Chemotera­pia polega na stosowaniu wysokotoksycznych środków syntetycznych (cytostatyki) w celu zabicia komórek rakowych. Jednakże cytostatyki atakują nie tylko komórki ra­kowe, ale także komórki zdrowe i tym samym osłabiają system immunologiczny, funkcję przewodu pokarmowego i innych organów. W przeciwieństwie do nich syner­gia składników odżywczych wspomaga naturalne możliwości obronne organizmu i ogranicza zdolności życiowe komórek rakowych dzięki uaktywnieniu naturalnych me­chanizmów (np. stymulacji apoptozy - zaprogramowanej śmierci komórek nowotwo­rowych), bez negatywnego wpływu na zdrowe komórki.
Jak najbardziej wskazane jest przyjmowanie komórkowych składników odżywczych przed, w czasie i po chemioterapii. Wspomagają one optymalną funkcję komórek orga­nizmu i chronią przed działaniem wolnych rodników. Wiele badań naukowych potwier­dza, że podwyższają one efektywność chemoterapii w eliminowaniu raka i jednocześnie ochraniają zdrowe organy. Jak w każdym innym przypadku przed rozpoczęciem stoso­wania dodatku komórkowych składników odżywczych należy zasięgnąć porady lekarza prowadzącego lub terapeuty. Często pomocne jest zaznajomienie lekarza z wynikami badań Medycyny Komórkowej.

Miliony ludzi na świecie cierpią z powodu nadciśnienia tętniczego, którego główną przyczyną jest chroniczny niedobór witamin i innych składników odżywczych w milio­nach komórek ścian naczyń krwionośnych. Ten niedobór prowadzi do stanu napięcia (spazmu) i zgrubienia naczyń, powodując tym samym wzrost ciśnienia krwi, natomiast zmniejszone napięcie ścian pozwala na zwiększenie ich średnicy i prowadzi do norma­lizacji ciśnienia krwi.
U zdrowego człowieka normalne napięcie ścian osiągane jest dzięki optymalnej pro­dukcji tzw. czynników rozluźniających - „Relaxing factors" w komórkach mięśni gład­kich naczyń krwionośnych. Przyczyną zwiększonego ciśnienia krwi może być niedobór tych czynników „rozluźniających", wówczas godne polecenia jest dodatkowe przyj­mowanie naturalnej synergii składników odżywczych, wspomagającej mechanizmy od­powiedzialne za rozluźnianie i uelastycznienie pracy komórek. W skład tej naturalnej synergii wchodzą m. in. witamina C, arginina, magnez i wapń. W wyniku przemian bio­chemicznych z naturalnego aminokwasu argininy powstaje tlenek azotu - najsilniejszy znany dotąd czynnik rozkurczający naczynia krwionośne, wspomagający elastyczność ścian, a tym samym naturalne ciśnienie krwi.
Dodatkowo witamina C reguluje elastyczność i spójność naczyń, a minerały: magnez, wapń, potas w odpowiednich proporcjach wspomagają naturalne właściwości rytmicz­nego skurczu i rozkurczu komórek mięśni gładkich, budujących ściany naczyń krwionośnych.

Nie. Składniki odżywcze nie obniżają ciśnienia mechanicznie, lecz wpływają na jego normalizację. Dzięki synergii komórkowych składników odżywczych - istotnych czyn­ników metabolicznych - możliwa jest naturalna regulacja funkcji naczyń krwionośnych, utrzymanie ich elastyczności i właściwości rozkurczających.
Tej właściwości nie posiadają beta blokery i inne leki obniżające ciśnienie - w sposób niekontrolowany i sztuczny obniżają one ciśnienie tętnicze, powodując często zawroty głowy lub nawet utratę przytomności.

Cukrzyca charakteryzuje się trwale podwyższonym poziomem cukru we krwi. Pod­czas gdy przy cukrzycy typu I (wrodzonej) z reguły mamy do czynienia z niedosta­teczną produkcją insuliny w trzustce, czynniki wywołujące cukrzycę typu II (nabytą), charakteryzującą się brakiem wrażliwości komórek na insulinę, były do niedawna w dużym stopniu nieznane.
Dziś już wiemy, że nieprawidłowy metabolizm węglowodanów przy typie II wywołany jest często przez chroniczny niedobór komórkowych składników odżywczych w mi­lionach komórek trzustki, odpowiedzialnych za produkcję insuliny. Ten niedobór idzie w parze z chronicznym brakiem składników odżywczych w ścianach komórek arterii, w innych organach i brakiem ich reakcji na insulinę, co może być powodem przyszłych komplikacji oraz powikłań. Przez poważne zmiany w strukturze małych i dużych naczyń krwionośnych, powodowanych trwale podwyższonym poziomem cukru, może się rozwinąć przedwczesna miażdżyca naczyń przede wszystkim oczu, serca, mózgu, nóg i nerek.
Optymalne zaopatrzenie w składniki odżywcze niweluje niedobory tych substancji w komórkach naczyń krwionośnych i trzustce, prowadząc dzięki temu do naturalnej normalizacji metabolizmu glukozy. Synergia składników odżywczych, w skład której wchodzą między innymi: witamina C, witamina E, witaminy B, biotyna i chrom jak również cholina i inozytol (składniki lecytyny), wpływa na naturalne przemiany węglowodanów. Różnorodne badania naukowe potwierdzają efekt obniżenia poziomu cukru, poprawę funkcji komórek beta - trzustki i działanie ochronne naturalnej syner­gii aktywnych substancji roślinnych, takich jak: resweratrol, kwercetyna, czy antocyjany (niebieskie barwniki występujące w owocach i warzywach).W profilaktyce cukrzycy ogromną rolę odgrywają również inne czynniki, takie jak: ukierunkowana dieta, a także regularny wysiłek fizyczny.

Jak wspomniano przy pierwszym pytaniu, główną przyczyną miażdżycy jest niewy­dolna funkcja i utrata spójności ścian naczyń krwionośnych wynikająca z niedostatecz­nego zaopatrzenia ścian tętnic w witaminy i inne mikroelementy. Następstwem tego jest podwyższona produkcja molekuł, które przez odkładanie się w miejscach osłabio­nych tętnic, pełnią rolę substancji naprawczych. Głównymi substancjami naprawczymi są produkowane w wątrobie lipoproteiny transportujące cholesterol i inne substancje tłuszczowe. Jeśli więc ściana naczynia jest osłabiona przez chroniczny brak witamin, to wątroba natychmiast otrzymuje sygnał powodujący zwiększoną produkcję cząsteczek naprawczych - LDL i Lp-a.
Synergia komórkowych składników odżywczych wpływa na poprawę stabilności ścian naczyń krwionośnych, wywołaną niedoborami mikroelementów, przy jednoczesnej normalizacji przemian tłuszczów. Badania naukowe i kliniczne dokumentują pozy­tywne działanie synergii wielu substancji: witaminy C, witaminy B3, witaminy B5, wita­miny E, karnityny oraz innych komórkowych składników odżywczych.
Obniżenie poziomu cholesterolu bez jednoczesnej stabilizacji ścian naczyń krwionośnych jest zabiegiem tylko połowicznym. Należy więc przede wszystkim zwrócić uwagę na przyczyny podwyższonego poziomu cholesterolu. Dlatego pierw­szym krokiem w normalizacji przemian tłuszczów powinna być poprawa struktural­nego osłabienia ścian naczyń krwionośnych przy pomocy synergii komórkowych składników odżywczych.

Chorobą występującą często w drugiej połowie życia jest zrzeszotowienie kości nazy­wane również osteoporozą. Cierpią na nią głównie kobiety po menopauzie, ale zdarza się ona również u mężczyzn. Rozróżnia się dwie podstawowe formy osteoporozy: post-menopauzalną i starczą.
Zmiany hormonalne w trakcie menopauzy, także przeobrażenia związane z wiekiem i sposobem życia zwiększają u kobiet zapotrzebowanie na poszczególne składniki odżywcze. Odpowiednie zaopatrzenie w mikroelementy jest nieodzownym czynni­kiem prawidłowej funkcji komórek. W przypadku niedoboru wapnia, niezbędnego do pracy wielu organów, organizm pobiera go z własnego depozytu - z kości. Z czasem prowadzi to do niekorzystnych zmian w tkance kostnej. Jednakże, osteoporoza roz­wija się również u osób z prawidłowym poziomem tego minerału. Przyczyną może być nieprawidłowe tworzenie i stabilność podstawowego budulca kości - kolagenu, który stanowi „rusztowanie" kości, utwardzane następnie przez pokłady wapnia i innych minerałów.
Włókna kolagenowe tworzą podstawową strukturę tkanki łącznej miękkiej i twardej -chrzęstnej i kostnej. Kości uzyskują swoją twardość poprzez magazynowanie minerałów i pierwiastków śladowych w substancji międzykomórkowej. Synergia komórkowych składników odżywczych, niezbędnych dla naturalnej stabilności kości i twardej tkanki łącznej stanowi naturalną profilaktykę osteoporozy. Głównymi składni­kami niezbędnymi dla utrzymania zdrowego systemu kostnego są: witamina C i wita­mina D, kwas foliowy i minerały: wapń i magnez.

Artretyzm jest stanem zapalnym kości, stawów i ścięgien, może doprowadzić do zmian i ciężkich uszkodzeń tkanki chrzęstnej, a w konsekwencji do uszkodzeń stawów.
Synergia komórkowych składników odżywczych w znacznym stopniu wspomaga walkę organizmu z chronicznymi stanami zapalnymi. Badania naukowe wskazują, że polifenole (przede wszystkim EGCG), witamina C i inne substancje wpływają na obniżenie procesów zapalnych. Witamina C, lizyna, prolina i tak zwane składniki „cementujące" tkanki łącznej przyczyniają się do odbudowy i stabilizacji tkanki łącznej. Dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym, aktywne substancje roślinne, jak: kurkumina i kwercetyna, hamują procesy zapalne przy artretyzmie. Sulforafany z rodziny krzyżowych wykazują przeciw-reumatoidalne działanie poprzez hamowanie aktywności komórek T limfocytowych. Również resweratrol wykazuje działanie prze­ciwzapalne hamując dwa znaczące enzymy uczestniczące w procesach zapalnych. Do mikroelementów odpowiedzialnych za ochronę przed enzymami powodującymi rozpad tkanki łącznej, produkowanymi w nadmiarze przy chronicznych stanach zapal­nych zaliczyć należy przede wszystkim witaminę C i aminokwas lizynę.

Astma jest chroniczną chorobą dróg oddechowych, charakteryzującą się kaszlem, napadami duszności i świszczącym oddechem. Napady duszności są konsekwencją zwężenia dróg oddechowych, spowodowanego skurczami mięśni gładkich i opuchniętych błon śluzowych układu oddechowego. Objawy te są najczęściej wywołane podrażnieniami.
Do najważniejszych składników odżywczych odpowiedzialnych za właściwości rozkur­czające i elastyczność mięśni gładkich należy aminokwas arginina. Jako prekursor tlenku azotu, arginina podlegając przemianom metabolicznym podnosi tym samym jego poziom we krwi. Tlenek azotu jest biologiczną molekułą regulującą rozkurcz mięśni gładkich, w tym przypadku mięśni gładkich pęcherzyków płucnych. W procesie tym aktywnie uczestniczy witamina C, która jednocześnie wpływa na biodostępność
tlenku azotu. Minerały takie jak wapń i magnez wspomagają optymalną przemianę ma­terii na poziomie komórkowym i tym sposobem wpływają na elastyczność komórek.
Witamina C i aminokwas lizyna, jak również ekstrakt z zielonej herbaty (bogaty w EGCG) przyczyniają się w znacznym stopniu do działań obronnych i przeciwzapalnych przy astmie uwarunkowanej alergicznie, której towarzyszą podrażnienia śluzówki. Liczne badania naukowe potwierdzają pozytywny wpływ kwercetyny na obniżenie częstotliwości ataków astmy. Kwercetyna wykazuje antyalergiczne działanie poprzez hamowanie wydzielania histaminy.

Wiele zachorowań jest wywoływanych przez wirusy, np. grypa lub infekcje zakaźne. Zakażenie następuje zwykle drogą kropelkową - przez kaszel, kichanie lub bezpośredni kontakt z chorym. Wirusy w przeciwieństwie do komórek organizmu zbudowane są tylko z jednego typu kwasu nukleinowego (DNA lub RNA). W celu namnażania się atakują komórki gospodarza, dostosowując ich metabolizm do swoich potrzeb. Wirusy uwolnione z zainfekowanych komórek rozprzestrzeniają się w orga­nizmie przy pomocy enzymów trawiących kolagen, które niszczą naturalną biologiczną barierę zabezpieczającą przed inwazją mikrobów.
Skuteczna ochrona organizmu przed infekcjami wirusowymi zależy od działania na­szego systemu odpornościowego. Testem stabilnego systemu immunologicznego jest prawidłowy obraz krwi. Na morfologię krwi i naturalną funkcję systemu odpornościowego organizmu wpływają różne składniki odżywcze jak: witamina C, wi­tamina E, witamina B6, BI2 i kwas foliowy. Minerały: cynk, selen, wapń ,magnez uak­tywniają i wspierają funkcje komórek obronnych. Żelazo jako składnik hemoglobiny jest nieodzowne w tworzeniu czerwonych ciałek krwi.
Dla zdrowej funkcji komórek dodatkowe wsparcie stanową też polifenole jak np. EGCG i inne komórkowe składniki odżywcze (np. N-acetylocysteina), charakteryzujące się właściwościami antywirusowymi i antybakteryjnymi. Ponadto polifenole działają wzmacniająco na system immunologiczny. Kolejnym istotnym kro­kiem, który ma wpływ na efektywne hamowanie infekcji wirusowej jest blokowanie enzymów odpowiedzialnych za rozpad kolagenu przez aminokwas lizynę.

Wzbogacanie codziennej diety przez przyjmowanie dodatkowych komórkowych składników odżywczych powinno mieć miejsce przez całe życie, niezależnie od stanu zdrowia. Organizm ludzki ciągle potrzebuje witamin, minerałów, aminokwasów i pier­wiastków śladowych, stanowiących źródło bioenergii dla niezliczonych procesów bio­chemicznych zachodzących w organizmie.
Zdaniem wielu ekspertów w dziedzinie dietetyki pokarm jest wyłącznym źródłem wszelkich potrzebnych mikroelementów. Jednak wiele wyników badań wskazuje na to, że nasza żywność i współczesna dieta nie są w stanie zaspokoić życiowo ważnych potrzeb odżywczych naszego organizmu w mikroelementy. Uzupełnianie diety w spe­cyficzne witaminy, minerały, niezbędne aminokwasy i inne składniki odżywcze ma is­totne znaczenie zdrowotne i powinno się stać nieodłącznym elementem naszego codziennego życia. Błędnym jest przekonanie o "przyzwyczajeniu" komórek do do­datkowych dawek składników odżywczych, z tego chociażby powodu, że stanowią one naturalne czynniki prawidłowej przemiany materii.

Jak najbardziej! Badania naukowe i studia kliniczne pokazują, że chroniczne problemy zdrowotne wynikają z długotrwałego niedoboru określonych mikroelementów lub też z braku równowagi między tymi składnikami, prowadzącej do zachwiania równowagi metabolicznej pracy organów i całego ciała. Prawidłowe odżywianie, zdrowy styl życia i zaopatrzenie organizmu w określone komórkowe składniki odżywcze również w sy­tuacjach, gdy uzasadnione jest zwiększone ich przyjmowanie, są podstawowymi czyn­nikami dla optymalnego zdrowia i samopoczucia.

W celu uzyskania optymalnych korzyści dla organizmu, płynących z przyjmowania ko­mórkowych składników odżywczych, musimy wziąć pod uwagę szczególne znaczenie zasady synergii, czyli współdziałania określonych mikroelementów. Dzięki odpowied­niej kombinacji składników odżywczych podnosi się ogólna efektywność substancji, które i tak działaj zespołowo w naszym organizmie, jednocześnie biologiczne działanie zespołu wielokrotnie przewyższa pojedyncze aktywności. Ta zasada jest również aktualna w przypadku małych grup substancji naturalnych np. kwercetyna wpływa pozytywnie na resorpcję kurkuminy, jak również w synergii z ekstraktem zie­lonej herbaty EGCG podnosi korzyści dla organizmu płynące ze stosowania EGCG.
Dzienna dawka komórkowych składników odżywczych powinna być podzielona na porcje przyjmowane w czasie posiłków z wystarczającą ilością płynów. W ten sposób składniki odżywcze są optymalnie wchłaniane i ich ilość we krwi może być utrzymana na stałym poziomie w ciągu dnia. Ma to szczególne znaczenie w przypadku witaminy C i witamin B, które są szybko wydalane z naszego organizmu. Dodatek składników odżywczych również przynosi inne pozytywne efekty, na przykład witamina C wspo­maga wchłanianie żelaza z pożywienia, dlatego nie ma potrzeby spożywania dodatko­wych jego ilości.

Tak. Każdy z nas ma pewne określone podstawowe zapotrzebowanie na komórkowe składniki odżywcze. Jeśli to podstawowe zapotrzebowanie zostanie zaspokojone -nasz organizm funkcjonuje optymalnie. Dla każdego zdrowego człowieka jest to ważne dla utrzymania zdrowia.
W określonych sytuacjach życiowych, szczególnie w przypadku osób starszego wieku, cierpiących na choroby, pracujących w warunkach szkodliwych dla zdrowia, jak rów­nież przy stresie, nieprawidłowej diecie i wielu innych czynnikach, wymagania na po­szczególne witaminy, czy mikroelementy są zwiększone. Jeżeli te potrzeby nie zostaną zaspokojone może dojść do zachwiania równowagi metabolicznej oraz długotrwałego niedoboru witamin, minerałów i innych komórkowych składników odżywczych. Braki te jeszcze bardziej będą pogłębiać zakłócenia w zdrowej funkcji organizmu, co jeszcze zwiększy zapotrzebowanie na mikroelementy. Ważną rzeczą jest wpierw pokrycie podstawowych potrzeb na mikroelementy, by zapobiec zachwianiu równowagi meta­bolicznej i wyeliminować ewentualne braki. W tym celu pożądane jest wzbogacanie diety w szeroki zakres witamin, minerałów, pierwiastków śladowych, czy niezbędnych aminokwasów. W przypadku obecności choroby lub jej rozwoju, zaleca się dodatkowe wzbogacenie diety w synergię specjalnie dobranych składników odżywczych.
Faktem jest, że nasze zapotrzebowanie na komórkowe składniki odżywcze powinno być możliwie w pełni pokryte, stąd konieczne jest uzupełnienie codziennej diety w wi­taminy, minerały i pierwiastki śladowe, określone aminokwasy, jak również biologicz­nie aktywne składniki roślinne.

Nie mogą. Witaminy stanowią stałą i niezastąpioną część naszej codziennej diety. Dzięki swoim właściwościom katalitycznym odpowiedzialne są za prawidłową przemianę ma­terii.
Podobne właściwości wykazują minerały i pierwiastki śladowe, które współuczestniczą w różnorodnych funkcjach organizmu. Również te składniki odżywcze są niezastąpione w zachowaniu zdrowej funkcji komórek i powinny być regularnie do­starczane z codzienną dietą.
Wymienione mikroskładniki stanowią podstawę zdrowego metabolizmu komórko­wego i zapobiegają powstaniu wielu problemów zdrowotnych, których przyczyną jest często niedobór składników odżywczych.
Phytobiologicals zajmują szczególne miejsce w podstawowym zaopatrzeniu organizmu w komórkowe składniki odżywcze. Podobnie, jak witaminy - nie są one produkowane w naszym organizmie i muszą być dostarczone wraz z codzienną dietą.

Tak. Optymalna biodostępność i wybrana różnorodność składników odżywczych pozwala na szerokie korzystanie z zasady synergii. W ten sposób odnosimy więcej korzyści dla zdrowia i sprawności fizycznej. Różne jednocześnie przyjmowane mikroskładniki potęgują własne działanie i wykazują o wiele wyższą efektywność, niż spożywane pojedyncze komponenty. Ten efekt odnosi się nie tylko do samych sub­stancji roślinnych, ale również do ich kombinacji z witaminami i innymi składnikami odżywczymi.
Dlatego ważne jest, by nasza codzienna dieta była bogata nie tylko w witaminy, mi­nerały, pierwiastki śladowe i różne aminokwasy, ale również w ważne dla zdrowia i życia biologicznie aktywne substancje roślinne.

Komórkowe składniki odżywcze zalecane są dla wszystkich: dla kobiet i mężczyzn w każdym wieku, również dla dzieci i młodzieży. Powód łatwo zrozumieć. Już od uro­dzenia serce i układ krążenia są mechanicznie najbardziej aktywnymi organami na­szego ciała i z tego powodu wykazują największe zużycie bioenergii. Codzienne wzbogacanie diety w składniki odżywcze od wczesnego wieku przyczynia się do zapo­biegania niedoborom bioenergii w milionach komórek serca i naczyń krwionośnych. To ważny krok w profilaktyce chorób serca i układu krążenia, ponieważ pokłady tłuszczowe w tętnicach pojawiają się już u młodych ludzi w wieku ok. 20 lat. Indywidualne zapotrzebowanie organizmu na mikroelementy może także dramatycz­nie wzrosnąć w określonych sytuacjach życiowych i w różnych stadiach naszego życia (np. wiek dojrzewania, menopauza). Także stres emocjonalny, uprawianie sportu wy­czynowego, starzenie się organizmu powodują zwiększone zapotrzebowanie na ko­mórkowe składniki odżywcze. Optymalny dzienny dodatek witamin i innych składników odżywczych jest więc warunkiem zdrowej funkcji komórek naszego ciała, podstawą naturalnej profilaktyki zdrowotnej, jego przyjmowanie nie powinno być ograniczone tylko do stanów zagrożenia chorobą.

Dzieci i młodzież

Świeże powietrze, ruch i prawidłowe odżywianie to podstawy zdrowego rozwoju człowieka. Często jednak dość trudno jest pokryć zapotrzebowanie odżywcze dzieci i dorastającej młodzieży. O zdrowiu i prawidłowym rozwoju decyduje właściwa i zbi­lansowana dieta, dlatego też wiele punktów przemawia za dodatkiem synergii składni­ków odżywczych w diecie dzieci i młodzieży.

• Dzieciństwo i okres młodzieńczy wiążą się z wzrostem, co oznacza poważne zwiększanie się ilości komórek i objętości tkanek (skóra, mięśnie, zęby, kości i organy).
• W okresie wzrostu bardziej aktywna jest również przemiana materii na poziomie komórkowym. Przy tej zwiększonej wydajności metabolicznej komórki zużywają dużo bioenergii, produkowanej w komórkowych elektrowniach - mitochondriach.
• Prawidłowy obraz krwi decyduje o zdrowym systemie immunologicznym i optymalnym transporcie tlenu oraz składników odżywczych w organizmie. Prawidłowe procesy krwiotwórcze zachodzą wtedy, gdy organizm ma do dyspozycji w odpowiednich ilościach określone komórkowe składniki odżywcze jak: witamina C, kwas foliowy i żelazo.

Ciąża

Kobiety w ciąży i karmiące piersią mają wzmożone zapotrzebowanie na składniki odżywcze, ponieważ w czasie przebiegających etapów rozwoju dziecka cały materiał odżywczy pobierany jest z organizmu matki . W tym okresie wzrasta gwałtownie za­potrzebowanie na synergię mikroelementów, a przede wszystkim na następujące składniki: kwas foliowy, witaminy z grupy B, witaminę C i wiele innych. Tworzenie tkanki kostnej płodu wymaga ponadto optymalnych ilości wapnia, magnezu, innych mi­nerałów i pierwiastków śladowych, co stwarza niebezpieczeństwo ubytków w gospo­darce mineralnej organizmu matki. Wiele kobiet cierpi w pierwszym trymestrze na poranne nudności i nietolerancje pokarmowe, których skutkiem jest ograniczone wchłanianie komórkowych składników odżywczych i dalsze spustoszenie organizmu. Pokrycie potrzeb matki i dziecka na pełny zestaw mikroelementów zapewni odpo­wiednia dieta wzbogacona o optymalny dzienny suplement witamin, minerałów, ami­nokwasów i pierwiastków śladowych. Jednak w każdym indywidualnym przypadku należy zasięgnąć porady lekarza prowadzącego i stosować się do jego zaleceń.

Osoby starsze

Starsi ludzie mają z reguły zmniejszony bilans energetyczny, co przy jednoczesnym spadku aktywności fizycznej prowadzi do niewielkiego zapotrzebowania energetycz­nego. Jednak wraz z wiekiem nie spada - ale rośnie zapotrzebowanie na mikroele­menty. Związane jest to z upośledzeniem procesu trawienia i wchłaniania wielu składników pożywienia z przewodu pokarmowego, towarzyszące starzeniu się orga­nizmu. W wyniku tego pojawiają się braki niektórych komórkowych składników odżywczych, pogłębiane jeszcze przez częste przyjmowanie leków farmaceutycznych przez osoby starsze.
Synergia komórkowych składników odżywczych nie tylko wspomaga trawienie i służy usprawnieniu funkcji żołądka i wątroby (np. bromelaina i glutamina), ale też wspomaga perystaltykę i poprawia stan błon śluzowych jelit (np.witamina C).

Ze wszystkich składników odżywczych właśnie witamina C jest najważniejszą sub­stancją. W odróżnieniu do prawie wszystkich zwierząt organizm ludzki stracił zdolność produkcji tej witaminy, która odgrywa kluczową rolę w większości procesów komór­kowych. Witamina C jest niezbędna dla zdrowej funkcji serca i naczyń krwionośnych, mózgu, systemu immunologicznego i innych organów. Witamina C współdziała w pro­cesie usuwania toksyn z organizmu, produkcji wielu hormonów, bierze aktywny udział w procesach hamujących niekontrolowane rozprzestrzenianie się komórek, współuczestniczy w procesach przemian bioenergetycznych i ochrania struktury ko­mórkowe przed niszczeniem biologicznym. Wiele czynników wpływa na gwałtowny wzrost zapotrzebowania na witaminę C: starzenie się, ciąża, okres karmienia, również palenie tytoniu, zanieczyszczenie środowiska, choroba, czy też stres.

Witamina C:

• Jest ważnym czynnikiem stymulującym system immunologiczny
• Dzięki właściwościom antykancerogennym jest czynnikiem decydującym w naturalnym zwalczaniu raka
• Jest decydującą molekułą wpływającą na równowagę przemian witamin i węglowodanów oraz ochronę przed powikłaniami cukrzycowymi.
• Jest niezbędna dla stabilizacji naczyń krwionośnych, tkanki mięśnia sercowego i innych organów
• Jest ważnym środkiem wspomagającym gojenie się ran, odpowiada też za procesy naprawcze w ścianach naczyń krwionośnych
• Jest najważniejszym przeciwutleniaczem w naszym organiźmie
• Jest znaczącym biokatalizatorem przemian metabolicznych np. przy syntezie cholesterolu
• Jest niezastąpionym dostarczycielem bioenergii w komórkowej przemianie materii dla molekuł transportujących energię, takich jak: NADH, NADP-H, FAD-H

Nasze indywidualne zapotrzebowanie na tą ważną witaminę jest różne. Oficjalne reko­mendacje 60mg, czy 80 mg witaminy C dziennie są kilkakrotnie za niskie, by zapewnić optymalną funkcję naszego organizmu. Każda osoba może osobiście sprawdzić w tzw. teście tolerancji układu pokarmowego, jaką ilość witaminy C potrzebuje jej organizm.
Test tolerancji polega na regularnym, powolnym zwiększaniu dziennych dawek wita­miny C aż do momentu wystąpienia luźnego stolca. Jest to wyraźny sygnał, że granica nasycenia witaminą C została przekroczona, organizm nie będąc w stanie spożytkować dalszych ilości - tym samym wydala jej nadmiar. Poprzez stopniowe re­dukowanie dawek witaminy C do momentu, gdy konsystencja stolca się unormuje, można indywidualnie ustalić ilość witaminy C, którą organizm jest w stanie przyjąć i spożytkować. Używając tej metody możesz przekonać się sam, w jaki sposób stopień tolerancji na wyższe dawki witaminy C zwiększa się w czasie stresu, lub przy przeziębieniach.

Istnieje tylko niewiele wyjątków. U niektórych osób, zwłaszcza uczulonych, po spożyciu większych dawek witaminy B3 w formie kwasu nikotynowego może wystąpić przejściowe zaczerwienienie skóry, lub uczucie ciepła. Jest to wynikiem tzw. reakcji przystosowawczej, a nie skutków ubocznych. Nie wszystkie reakcje skóry mają jednak związek z witaminą B3.
Jeśli jednak wystąpią - należy najpierw wyjaśnić następujące punkty: kiedy pojawiły się problemy? Czy miały one miejsce już wcześniej? Czy wprowadziliśmy również inne
zmiany w naszym trybie życia? Jeśli inne powody zostaną wyeliminowane i o przyczynę tych reakcji podejrzewa się witaminę B3, wówczas należy przerwać przyj­mowanie programów witaminowych mających w składzie witaminę B3. Po ustąpieniu reakcji należy powrócić do przyjmowania synergii składników odżywczych, jednak początkowo w zredukowanej dawce. Co parę dni należy dawkę tą powoli zwiększać, celem dopasowania metabolizmu komórkowego do ponownego dopływu witamin. Oczywiście należy skontaktować się z lekarzem, w celu wykluczenia innych ewentual­nych przyczyn dolegliwości.

Z reguły można bez problemów stosować składniki odżywcze wraz z lekarstwami. Niepożądane interakcje mikroelementów z lekami nie są znane. Wręcz przeciwnie -przy przyjmowaniu syntetycznych preparatów farmaceutycznych szczególnie ważne jest zapewnienie organizmowi stałego dopływu składników odżywczych. W skład leków wchodzą przeważnie syntetyczne molekuły, traktowane w organizmie ludzkim jako obce i toksyczne.
Wchłanianie i przemiany metaboliczne leków powodują częste działania niepożądane, szczególnie na etapach: trawienia, wchłaniania, rozkładu, transportu i wydalania. Neu­tralizacja toksycznych leków zachodzi w cyklu przemian w wątrobie i nerkach, i wy­maga odpowiedniej ilości niezbędnych mikroelementów, między innymi witaminy C. Co to oznacza w praktyce? Czym więcej i im dłużej przyjmujemy leki, tym gwałtow­niej rośnie zapotrzebowanie na składniki odżywcze .

Przykład wpływu lekarstw na składniki odżywcze:

• Statyny stosowane przy podwyższonym poziomie cholesterolu we krwi, hamują produkcję własną cholesterolu w wątrobie. Jednocześnie zahamowana zostaje także produkcja życiowo ważnych mikroelementów jak koenzym QI0 i witamina D.
• Diuretyki często stosowane przy podwyższonym ciśnieniu krwi, niewydolności serca i obrzękach, powodują wydalanie nadmiaru wody z organizmu, likwidując tym samym występujące objawy. Jednocześnie wraz z wydalaną wodą - wypłuki­wane są niezbędne minerały (np. potas) i inne komórkowe składniki odżywcze rozpuszczalne w wodzie.

Z ogólnego, medycznego punktu dodatek synergii składników odżywczych do co­dziennej diety jest często koniecznym uzupełnieniem terapii farmakologicznej.
Nie należy jednak samowolnie odstawiać przyjmowanych leków, czy też zmieniać ich dawkowania. W pierwszej kolejności należy zasięgnąć porady lekarza prowadzącego, a także poinformować go o dodatku synergii składników odżywczych i zasięgnąć jego porady.

Wiele osób regularnie przyjmujących specyficznie dobrany zestaw komórkowych składników odżywczych odnotowuje spadek poziomu cholesterolu, triglicerydów i innych wtórnych czynników ryzyka we krwi. Niektórzy pacjenci informują jednak o przejściowym wzroście poziomu cholesterolu na początku terapii witaminowej. Ponieważ witaminy wpływają na obniżenie produkcji cholesterolu w wątrobie, ten do­datkowy cholesterol we krwi musi w pierwszym rzędzie uwalniać się ze złogów arteriosklerotycznych znajdujących się w ścianach naczyń krwionośnych. Ten mechanizm został po raz pierwszy opisany przez dr Constanze Spittle w roku 1972 na łamach specjalistycznego pisma medycznego „Lancet". Dr Spittle zaobserwowała, że podawa­nie witamin u pacjentów z chorobami serca i układu krążenia może prowadzić do przejściowego wzrostu poziomu cholesterolu. Po jakimś czasie poziom cholesterolu znowu zaczął się obniżać. W przeciwieństwie do tego, u osób zdrowych przyjmowa­nie witamin powodowało stopniowe obniżenie poziomu cholesterolu, bez wyraźnych stanów przejściowych.

Przejściowy wzrost zawartości kwasu moczowego jest spowodowany podobnym me­chanizmem, jak w przypadku wzrostu poziomu cholesterolu. Optymalne zaopatrzenie w witaminę C i inne składniki odżywcze prowadzi do wzmożonego wydalania pew­nych substancji z organizmu. Do tych związków, nazywanych także „szlakami" czy od­padami, należy również kwas moczowy.
Witamina C jest ważnym czynnikiem w procesach odtrucia organizmu, odgrywając znaczącą rolę w pozbywaniu się toksyn i szkodliwych substancji gromadzonych całymi latami przez organizm. Odpady metaboliczne nagromadzone w tkance łącznej, czy w płynie stawowym zostają wydalone przez krwioobieg i nerki wraz z moczem, w jed­nym cyklu biochemicznym właśnie dzięki witaminie C. Ten proces odtrucia powoduje przejściowy wzrost poziomu kwasu moczowego, bez zagrożenia wystąpienia gośćca.
Zaleca się zwiększone dostarczanie płynów w celu sprawnego usuwania kwasu mo­czowego. Przyjmowanie witamin i dodatkowych składników odżywczych nie zwalnia jednak od przestrzegania właściwej diety.

Choroby dziedziczne są chorobami, które występują rodzinnie, Decydującą rolę w etiologii chorób dziedzicznych odgrywają genetyczne uwarunkowania, które są prze­kazywane w następnych pokoleniach, jak np. skłonność do wysokiego poziomu chole­sterolu lub cukrzycy. Dodatek synergii komórkowych składników odżywczych nie zapobiegnie rozwojowi choroby, ale coraz więcej badań wskazuje, że może pomóc w poprawie ogólnej przemiany materii, przedłużyć czas nim choroba się pojawi, lub osłabić jej przebieg. Synergia składników komórkowych może być również pomocna, by zminimalizować ryzyko powstania powikłań.

Niektóre mikroelementy jak np. witamina C, koenzym QI0 i tauryna wspomagają zaopatrzenie komórek o wysokim zapotrzebowaniu energetycznym w bioenergię i jako takie mogą działać pobudzająco. W przypadku problemów z zaśnięciem należy przełożyć ostatnią dawkę synergii składników odżywczych, zawierającej określone mikroelementy, na godziny popołudniowe (wraz z małym posiłkiem).

Przyrost wagi następuje wtedy, gdy nadmiar energii spożytej (pokarmowej) zostaje zamieniony na energię zmagazynowaną (tkanka tłuszczowa). Głównymi dostawcami energii są przede wszystkim tłuszcze i węglowodany. Komórkowe składniki odżywcze: witaminy, minerały, pierwiastki śladowe i in. są kofaktorami przemian metabolicznych i tym samym usprawniają ogólny metabolizm i lepsze wchłanianie i zużywanie składni­ków pokarmowych.

Stres, zarówno fizyczny jak i psychiczny, wpływa na wiele procesów metabolicznych. W odpowiedzi na stres nasz organizm produkuje hormony, które oddziaływują na funkcje wielu organów. Najbardziej znane są hormony produkowane w nadnerczach, tak jak adrenalina i kortyzol. Właśnie adrenalina doprowadza do przyspieszenia akcji serca, oddechu i wzrostu ciśnienia krwi. Jednocześnie kortyzol uruchamia rezerwy pa­liwowe w wyniku czego wzrasta poziom cukru we krwi. Ten metaboliczny mechanizm umożliwia dodatkowe zaopatrzenie komórek w energię, w formie łatwo dostępnego materiału energetycznego do natychmiastowego wykorzystania - cząsteczek glukozy. Długotrwały stres ma wiele negatywnych skutków, włączając w to osłabienie systemu immunologicznego.
Interesująco - nadnercza, główny organ odpowiedzi na stres - zawierają bardzo dużo witaminy C w porównaniu z innymi organami. Witamina ta jest niezbędnym biokatali-zatorem w produkcji adrenaliny. Na wyprodukowanie jednej molekuły adrenaliny nad­nercza zużywają jedną cząsteczkę witaminy C. W związku z tym w sytuacjach stresowych następuje nadmierne zużycie witaminy C, której poziom w organizmie drastycznie spada. Oprócz witaminy C nadnercza potrzebują również optymalnych dawek witamin B i innych. Dlatego bardzo istotną sprawą dla zdrowej funkcji naszego organizmu w sytuacjach stresu jest codzienne uzupełnianie diety o synergię składni­ków odżywczych zawierających odpowiednie ilości witaminy C.

Phytobiologicals są ekstraktami roślinnymi, które ogólnie zaklasyfikowane są jako „roślinne substancje wtórne". Substancje te należą do grupy bioaktywnych substancji roślinnych i stanowią ważną część składową roślin.
Używane określenie - wtórny - nie ma nic wspólnego z substancją drugiego rzędu, wręcz przeciwnie - roślinne substancje wtórne wykazują różnorodność wysoce efek­tywnego działania dla zdrowia i samopoczucia.
Do grupy tej zaliczyć należy ponad 30 000 różnych substancji roślinnych, z których bliżej znanych jest ok. 10 000; stanowią ją związki powstałe w wyniku bardzo wyspecjalizowa­nej przemiany materii. Podczas gdy substancje pierwotne występują powszechnie w roślinach i pełnią rolę materiału energetycznego, budulcowego, czy też zapasowego, substancje wtórne mają charakter metabolitów wtórnych, są produktem wyspecjalizo­wanego metabolizmu zawężonego do mniejszych, czy większych grup świata roślinnego. W świecie roślin substancje wtórne pełnią różnorodne funkcje: decydują o barwie i za­pachu kwiatów, chronią rośliny przed szkodnikami, czy promieniami UV Cechuje je duża specyfika i wybiórczość również w oddziaływaniu na organizm ludzki i zwierzęcy. Phyto­biologicals odgrywają ważną rolę w ochronie komórek: działają antyoksydacyjnie i ochronnie, chronią przed bakteriami, wirusami i innymi szkodliwymi wpływami.

Fakt, że istnieją tysiące biologicznie aktywnych składników roślinnych, z których wiele zostało przebadanych i ich działanie zostało potwierdzone klinicznie, nie jest jednak przedmiotem tej broszury. My koncentrujemy się na wybranych przedstawicielach Phy­tobiologicals, zasługujących na szczególną uwagę naukowo ugruntowanej medycyny ko­mórkowej:
EGCG jest ważnym przedstawicielem polifenoli (roślinna substancja wtórna) zielonej her­baty. Polifenole wpływają na regulację wzrostu i rozwoju komórek nowotworowych, po­przez inicjowanie mechanizmu apoptozy (naturalnej śmierci) i hamowanie enzymów trawiących tkankę łączną. Pewne biochemiczne właściwości polifenoli, które wpływają m. in. na hamowanie zmian komórek oraz ich rozprzestrzeniania się określane są w języku naukowym jako właściwości antymutagenne (hamujące zmiany genetyczne) i antyproliferacyjne (hamujące podział komórek). Polifenole są również mocnymi przeciwutleniaczami neutralizującymi wolne rodniki, przez co zapobiegają uszkodzeniu komórek. Działanie katechin zielonej herbaty odgrywa istotną rolę w prewencji choroby sercowo-naczyniowej, w hamowaniu stanów zapalnych w organizmie, w ochronie przed schorze­niami wątroby i wspomaganiu organizmu przy tzw. stresie oksydacyjnym.

• Kurkumina należy do flawonoidów, stanowi część składową rośliny przyprawowej Curcuma longa (Kurkuma). W tradycyjnej medycynie chińskiej stosowana jest od dawna z powodzeniem w przypadku różnych chorób.

Kurkumina wykazuje silne antyoksydacyjne właściwości i jest efektywna w tej funkcji, chroniąc przed uszkodzeniem jądra i błony komórkowe. Jest również substancją aktywną hamującą rozrost komórek rakowych (działanie antyproliferacyjne) i angiogenezę, jak również wspomagającą procesy apoptozy różnych linii komórkowych. Te właściwości klasyfikują kurkuminę, jako substancję skuteczną w ochronie przed chorobą nowotwo­rową. Kurkumina wpływa regulująco na mechanizmy wywołujące stany zapalne, jak rów­nież w przypadku już rozwiniętej choroby - przeciwdziała jej ciężkiemu przebiegowi. Ponadto hamuje m.in. procesy utlenienia LDL i w ten sposób przeciwdziała tworzeniu się złóż miażdżycowych w tętnicach.

• Resweratrol wykazuje różnorodność działań prewencyjnych i zdrowotnych. Jego duże ilości znajdują się m.in. w skórce winogron.

Polifenol - resweratrol wykazuje wieloraką aktywność biologiczną nie tylko w roślinie, ale również w ludzkim organizmie. Wspomaga ochronę komórek przed szkodliwymi wpływami i jednocześnie zapobiega zwyrodnieniom komórek. Resweratrol działa prze­ciwzapalnie i antyoksydacyjnie przy chorobach chronicznych, jak np. cukrzyca. Wykazuje pozytywne działanie na układ krwionośny: wpomaga rozkurcz naczyń krwionośnych, obniża oksydacyjny stres tkanki sercowej, jak również poziom tłuszczów krwi.

• Kwercetyna jest flawonoidem szeroko rozpowszechnionym z świecie roślinnym. W dużych ilościach występuje m.in. w cebuli, jabłkach i owocach cytrusowych.

Jako silny przeciwutleniacz chroni komórki i DNA przed działaniem wolnych rodników i w ten sposób zapobiega zwyrodnieniom komórkowym i innym chorobom. Kwercetyna jest skuteczna m.in. w hamowaniu procesów zapalnych (przy artrozie, czy w chronicz­nych stanach zapalnych) i działa przeciwzakrzepowo. Jest niezastąpiona dla alergików, po­nieważ hamuje wydzielanie histaminy. W synergii z ekstraktem zielonej herbaty EGCG podwyższa protekcyjne korzyści dla organizmu płynące z EGCG.

• Glukozynolany są molekułami zawierającymi związki siarkowe, występują przede wszystkim w roślinach rodziny krzyżowych i są odpowiedzialne za typowy ostry smak chrzanu, gorczycy i innych przedstawicieli tej rodziny. Glukozynolany powstają wówczas, gdy następuje uszkodzenie tkankowej struktury rośliny i rozpuszczenie jej w wodzie, np. podczas żucia pokarmu roślinnego.

Właściwości zdrowotne roślin z rodziny krzyżowych są znaczące. Glukozynolany zaklasyfikować można, jako ważne związki przeciwnowotworowe: wiele badań nauko­wych potwierdza związek pomiędzy wysokim spożyciem roślin z rodziny krzyżowych i niskim ryzykiem raka. Glukozynolanom przypisuje się również działanie antybiotyczne, immunomodulacyjne, antyoksydacyjne i antybakteryjne. Wyniki badań potwierdzają prewencyjną rolę glukozynolanów przy różnego rodzaju infekcjach, w redukcji zasiedlania i rozprzestrzeniania się bakterii np. przy powstawaniu chorób, jak chroniczny nieżyt żołądka i jelit.
Istotną rolą roślinnych substancji wtórnych jest ich działanie przeciwwirusowe, przeciw-bakteryjne, przeciwzapalne i regulujące poziom cholesterolu, a także wpływ na zdrowy system immunologiczny.

Beta-karoten jest roślinną substancją wtórną z grupy karotenoidów, znaną również pod nazwą prowitamina A Prowitamina A jest formą wyjściową rozpuszczalnej w tłuszczach witaminy A. Nasz organizm jest w stanie z beta-karotenu wytworzyć taką ilość witaminy A, którą potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania komórek. Beta-karoten zawierają przede wszystkim czerwone, pomarańczowe i żółte owoce oraz warzywa.
Substancja ta ma wiele istotnych właściwości: jest przeciwutleniaczem, chroni skórę i oczy przed promieniowaniem UV oraz substancjami rakotwórczym, działa stymulująco na układ immunologiczny.

Luteina i zeaxantyna są często określane jako „witaminy dla oczu". Jako karotenoidy należą do grupy roślinnych substancji wtórnych. Karotenoidy znajdują się prawie we wszystkich owocach i warzywach jako barwne pigmenty rozpuszczalne w tłuszczach, znanych jest ich kilkaset rodzajów. Luteina i zeaxantyna występują przeważnie w zielo­nych warzywach, np. w kapuście, szpinaku, brokułach i groszku.
Te składniki odżywcze mają szczególne znaczenie dla siatkówki oka i plamki żółtej, po­nieważ wspomagają funkcję nabłonka i efekt wyraźnego widzenia, a także zapobiegają przedwczesnemu starzeniu się i zmianom plamki żółtej.

Tauryna jest wolnym aminokwasem, produktem końcowym przemiany aminokwasów siarkowych metioniny i cysteiny, przy której zużywana jest witamina B6 jako kofaktor. Tauryna uczestniczy w wielu procesach metabolicznych, szczególnie zużywana jest w produkcji kwasów żółciowych. Ma ona duże znaczenie przede wszystkim dla organów aktywnych „elektrycznie", takich jak serce i mózg, ponieważ działa stabilizująco na błony komórkowe i wspomaga naturalne przemiany energii. Poprzez regulację wewnątrzkomórkowego poziomu wapnia chroni mięsień sercowy przed zakłóceniami i uszkodzeniami.
Aminokwas ten uczestniczy również w funkcji systemu nerwowego. Ostatnio tauryna dodawana jest do produkcji różnych napojów zwiększających energię, chociaż sama tauryna nie zwiększa produkcji energii, ale może zmniejszyć zmęczenie mięśni. Od­grywa ona też ważną rolę w optymalizacji funkcji serca i w związku z tym w sytuacjach wymagających zwiększonej ilości tauryny zalecane jest przyjmowanie dodatków diete­tycznych (zawierających witaminy grupy B - szczególnie B6).

Siarczan chondroityny i glukozamina należą do tak zwanych proteoglikanów (związki białkowo-węglowodanowe). Substancje te stabilizują tkankę łączną ścian naczyń krwionośnych, wypełniając jak cement przestrzenie między włóknami kolagenowymi.
Siarczan chondroityny i glukozamina występują przede wszystkim w kościach, ścięgnach, płynie stawowym, chrząstce i skórze. Stymulują one produkcję chrząstki i odpowiadają za optymalne tworzenie tkanki łącznej oraz utrzymanie jej elastyczności i spójności.

Papaina i bromelaina należą do grupy enzymów proteolitycznych - enzymów rozkładających białka.
Papaina jest uzyskiwana z owoców papai. Spełnia ona wszechstronne funkcje: przede wszystkim wspomaga jelitowe trawienie (rozpad) białek spożywanych w pokarmie, wy­kazuje właściwości bakteriobójcze i przeciwzapalne, ponadto jest przeciwutleniaczem.
Bromelaina jest enzymem uzyskiwanym z owocu ananasa. Jako enzym proteolityczny również wspomaga trawienie białek pokarmowych. Ponadto wpływa pozytywnie na system trawienny przy zgadze i dolegliwościach żołądkowych, może zapobiegać bie­gunce, zmniejszając ilość szkodliwych bakterii w jelicie cienkim. Bromelaina wpływa też na zdrową funkcję układu immunologicznego zapobiegając procesom zapalnym.

Kwas foliowy należy do grupy witamin B i określany jest także jako witamina B9. Nazwa tego związku pochodzi od łacińskiego słowa folium = liść, ponieważ w dużych ilościach występuje on właśnie w liściach. Kwas foliowy idealnie uzupełnia pozostałe witaminy grupy B, współuczestnicząc w procesach metabolicznych prowadzących do regulacji tworzenia i dojrzewania krwinek i innych elementów krwi. Z tych też powo­dów kwas foliowy jest ważnym składnikiem odżywczym dla własnego systemu odpornościowego. Ponadto wpływa na procesy obniżania poziomu homocysteiny (czynnik zagrożenia w miażdżycy).
Kwas foliowy ma szczególne znaczenie w pierwszych dniach i tygodniach ciąży w zapobieganiu poważnym wadom rozwojowym, jak np. rozszczep kręgosłupa (spina bifida). Ponieważ większość ciąż ma trudno przewidywalny przebieg zaleca się więc kobietom w wieku rozrodczym przyjmowanie zwiększonych dawek kwasu foliowego. Ostatnie badania prowadzone w Kanadzie wykazały, że wzbogacanie płatków zbożowych w kwas foliowy u ciężarnych ko-biet zmniejszyło ilość przypadków rozszczepu kręgosłupa u noworodków o około 53%. Po wielu latach oporu w zaakcepto­waniu roli tej naturalnej substancji obecnie powszechnie zaleca się kobietom planującym ciążę i ciężarnym przyjmowanie około 400 mcg kwasu foliowego dziennie.

Alergia jest reakcją organizmu związaną z nadwrażliwością systemu obronnego na ciała obce lub własne. System imunologiczny rozpoznaje pewne substancje jako obce, niebezpieczne i rozpoczyna działania obronne. Substancje te nazywamy alergenami. W zasadzie alergenem może być każda substancja, z którą organizm ma kontakt: wdychana, połykana (z pokarmem), kontaktowa (kontakt ze skórą).
Najprostszym zabiegiem profilaktycznym w alergii jest unikanie alergenów. Następnym krokiem jest zachowanie zdrowej funkcji szpiku kostnego, gdzie zachodzi produkcja białych ciałek krwi. W tym celu istotny jest regularny dopływ do organizmu synergii składników odżywczych, zawierającej różne mikroelementy. Wśród nich ważne jest dostarczanie wita-min z grupy B, witaminy C, witaminy A, jak również mi­nerałów: cynku, selenu i żelaza. Pomocniczą rolę pełnią też roślinne substancje wtórne np. EGCG i aminokwas lizyna. Dalsze uzupełnianie diety specyficznymi biologicznie aktywnymi substancjami roślinnymi (np. EGCG) wspomaga zdrową funkcję komór­kową. Synergia ekstraktu zielonej herbaty EGCG z kwercetyną podwyższa protek­cyjne korzyści dla organizmu płynące z EGCG. Kwercetyna jest niezastąpiona dla alergików, ponieważ hamuje wydzielanie histaminy. Synergia mikroelementów może złagodzić lub też w niektórych przypadkach całkowicie zapobiec nadwrażliwości.

Jaskra jest chorobą oczu objawiającą się trwałym lub czasowo podwyższonym ciśnieniem śródgałkowym. W wyniku stale podwyższonego ciśnienia pojawiają się bóle oczu, widzenie „przez mgłę", a w konsekwencji zawężenie pola widzenia i utrata wzroku.
Kanaliki oczne, którymi następuje dopływ i odpływ cieczy wodnistej, wyłożone są komórkami mięśni gładkich. Wzrost ciśnienia można wyjaśnić utrudnionym odpływem
cieczy wodnistej, poprzez obkurczone kanaliki oczne. Często przyczyną spazmu komó­rek mięśni gładkich i „zatkania" systemu jest niedobór określonych mikroelementów.
Synergia komórkowych składników odżywczych z aminokwasem argininą i witaminą C wpływa na elastyczność i właściwości rozkurczające ścian kanalików przewodzących ciecz wodnistą. Arginina stymuluje uwalnianie tzw. czynnika rozluźniającego (tlenku azotu), regulującego rozkurcz ścian kanalików, którego działanie jest zwiększone w obecności witaminy C. Również inne mikroelementy odgrywają ważną rolę, tak jak: beta-karoten, luteina i inne substancje karotenowe, polifenole czy kwas liponowy.

Przy zaćmie dochodzi do zmętnienia soczewki, co powoduje widzenie „przez mgłę", podwyższoną wrażliwość na światło i postępujące pogarszanie się wzroku. Zdecydo­wany udział w rozwoju choroby biorą wolne rodniki tlenowe; ich skutecznymi prze­ciwnikami są tzw. przeciwutleniacze np. witamina C, witamina E, karotenoidy, selen.
Przy degradacji plamki żółtej dochodzi do utraty ostrości widzenia. Odpowiedzialne są za to reaktywne formy tlenu, które powstają w wyniku przemian zachodzących w foto-receptorach. Ochronę przed tymi mechanizmami stanowią zawarte m. in. w plamce żółtej karoteinoidalna luteina i zeaksantyna. Niezbędny element w zachowaniu zdrowia oczu stanowi optymalne zaopatrzenie w te substancje, a także w inne komórkowe składniki odżywcze, takie jak: witamina C, witaminy grupy B, beta-karoten (witamina A), inne karotenoidy, polifenole, aminokwas cysteina i inne substancje.

O migrenie mówimy wtedy, gdy mamy do czynienia z napadowymi, okresowo powta­rzającymi się, najczęściej jednostronnymi bólami głowy. Towarzyszą jej zwykle nudności oraz nadwrażliwość na dźwięki i światło.
Przyczyną często powtarzających się bólów głowy mogą być spazmy (skurcze) małych naczyń krwionośnych mózgu, które prowadzą do niedostatecznego zaopatrzenia tkanki mózgu w krew, a w związku z tym w tlen i substancje odżywcze. Czynnikiem wywołującym lub potęgujacym migrenę może być niedobór niezbędnych ważnych dla funkcji komórek witamin, aminokwasów i minerałów.
Synergia określonych składników odżywczych, zawierająca m. in. aminokwas argininę, witaminę C, wapń i magnez wpływa na uwolnienie substancji ułatwiających rozkurcz ścian naczyń krwionośnych - też małych naczyń mózgowych, uelastycznienie komórek mięśni gładkich, a w konsekwencji na poprawę ukrwienia mózgu i naturalne wygaśnięcie bólu.

Wiele kobiet cierpi na cyklicznie powtarzające się dolegliwości w czasie jajeczkowania lub w dniach poprzedzających miesiączkę. Mogą to być: bóle głowy, uczucie pełności, wzdęcia brzucha, bóle piersi, depresja. Niektóre z tych dolegliwości są wywołane przez spazm mięśni gładkich macicy. Komórkowe składniki odżywcze, takie jak: wita­mina C, arginina, wapń i magnez wpływają na naturalne rozluźnienie i elastyczną funkcję komórek mięśni gładkich macicy i całkowite lub przynajmniej częściowe ustąpienie dolegliwości. Również synergistyczne działanie polifenoli z zielonej herbaty, aminokwasów: lizyny i proliny, i innych związków pozwala na naturalny rozkurcz ko­mórek mięśni gładkich macicy, ważny przy dolegliwościach menstruacyjnych.

Menopauza jest zjawiskiem naturalnym, które musi wystąpić u każdej kobiety w doj­rzałym okresie życia i wiąże się ze zmianami w gospodarce hormonalnej. Menopauza i jej objawy występują w różnym nasileniu i nie muszą być dokuczliwe. Nie da się ich wprawdzie całkowicie uniknąć, ale mogą one być zredukowane do akceptowalnego i łatwiejszego do zniesienia stopnia, tak by dotknięte nimi kobiety mogły bez przeszkód prowadzić swój codzienny tryb życia. Synergia komórkowych składników odżywczych zawierająca m. in. witaminę C, witaminy B6 i BI2, selen i izoflawony z soji dostarcza ważnych czynników wspomagających komórkową przemianę materii. Pomaga ona w zrównoważeniu zmian hormonalnych i czyni ten fizjologiczny proces, przez który cierpi wiele kobiet, łatwiejszym do zniesienia.

Wrzodziejące zapalenie jelita (Colitis ulcerosa) jest przewlekłym procesem zapalnym błony śluzowej jelita grubego i odbytu, towarzyszy mu gorączka i owrzodzenie. Częstym objawem jest wydalanie kału wraz z krwią i ropą. Choroba ta bardzo poważnie osłabia tkankę łączną jelita grubego.
Choroba Leśniewskiego - Crohna (Morbus Crohn) jest przewlekłym procesem zapal­nym przewodu pokarmowego, najczęściej końcowego odcinka jelita cienkiego i początkowego jelita grubego. W przebiegu choroby powstają wrzody ograniczające możliwości chłonne ścian jelit, a w konsekwencji takie objawy, jak: biegunka, gorączka i wymioty, które prowadzą do odwodnienia i niedoborów pokarmowych. Także w tym przypadku tkanka łączna ścian jelit ulega poważnym uszkodzeniom.

Synergia komórkowych składników odżywczych zawierająca m. in. polifenole (EGCG), aminokwasy: lizynę i prolinę, a także witaminę C i tzw. „substancje cementowe" -glukozaminę, wpływa na zahamowanie procesów zapalnych ścian jelit i na odbudowę zdrowej i elastycznej tkanki łącznej. Na zdrową funkcję komórek układu pokarmo­wego i uzupełnienie niedoborów pokarmowych wpływają następujące składniki: gluta­mina, kwas foliowy, witaminy grupy B oraz enzym trawienny - bromelaina.
Badania naukowe potwierdzają rolę glukozynolanów (ekstraktów z roślin rodziny krzyżowych) w prewencji różnego rodzaju infekcji, redukcji zasiedlania i rozprzestrze­niania się bakterii np. przy chronicznym nieżycie żołądka i jelit.

Parodontitis jest stanem zapalnym przyzębia. Również w tym wypadku pojawiają się charakterystyczne dla stanów zapalnych objawy, jak: opuchlizna i zaczerwienienie. Dodatkowe komplikacje, jak: krwawienie z dziąseł, przesuwająca się linia dziąseł i odsłaniająca się coraz większa część korzeni, rozchwianie i w konsekwencji wypada­nie zębów charakteryzują parodontozę. W 20 wieku parodontoza, podobnie jak pró­chnica, rozwinęła się do poziomu choroby społecznej.
W rozwoju tej choroby bierze udział wiele czynników, jak chociażby: brak higieny jamy ustnej, prowadzący do gromadzenia się w kieszonkach zębowych resztek po­karmu i metabolitów bakteryjnej przemiany materii, wady zgryzu, zmiany hormonalne (np. ciąża) i niektóre zakłócenia przemiany materii (np. cukrzyca).
Dodatek do dziennej diety synergii określonych składników odżywczych wspomaga w szerokim zakresie profilaktykę tych chorób, hamując stany zapalne, współuczestnicząc w naturalnej syntezie i ochronie tkanki łącznej. Szczególnie witamina C wykazuje efek­tywne działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Ponadto, jest znaczącym czynni­kiem w syntezie kolagenu tkanki łącznej, wraz z aminokwasami: lizyną i proliną, także miedzią i witaminą B6.

Tarczyca jest jednym z najważniejszych organów przemiany materii w naszym organiźmie. Spełnia ona ważną rolę w metabolizmie wszystkich organów ciała m. in. decyduje, jak szybko spalane są kalorie i zużywana jest energia. Hormony tarczycy za­wierają pierwiastek śladowy jod, dlatego niedobory jodu odzwierciedlają się w postaci niewydolności tarczycy. Działanie tarczycy pogarsza się wraz z wiekiem, dlatego doda­tek do codziennej diety określonej synergii mikroelementów jak: jod, witamina C, wi­taminy z grupy B, pierwiastek śladowy - selen wspomaga zdrową funkcję tarczycy. Mieszkańcy południowych obszarów Polski i ci, którzy nie spożywają ryb, czy dań za­wierających skorupiaki morskie są narażeni na ryzyko niedoborów jodu. Również zmiany hormonalne (np. menopauza) są często związane z zachwianiem funkcji tarczycy.

Łuszczyca jest chorobą zapalną skóry o podłożu autoimmunologicznym; przypuszcza się, że decydującym czynnikiem odpowiedzialnym za jej rozwój jest podłoże gene­tyczne. Jednak nie tylko - również wszelkiego rodzaju czynniki fizyko-chemiczne, też długotrwały stres, czy leki farmaceutyczne mogą przyczynić się do wywołania łuszczycy. Typowymi objawami tej choroby są ostro ograniczone, czerwone, częściowo swędzące obszary pokryte srebrno-białą łuską. Szczególnie często występują one w okolicach łokci i kolan, kości krzyżowej i na głowie.
W przebiegu tej choroby niezmiernie istotną sprawą jest optymalizacja ogólnego me­tabolizmu komórkowego, zdrowa funkcja układu immunologicznego, a także stabilna i elastyczna tkanka łączna. Dodatek do codziennej diety synergii określonych komór­kowych składników odżywczych zawierających m. in. aminokwasy lizynę i prolinę oraz witaminę C, witaminy z grupy B, witaminy A i E jest istotnym elementem profilaktyki; nieodzowny dla normalnej funkcji skóry i gojenia się ran jest pierwiastek cynk.

Tinnitus (szumy uszne) pojawia się najczęściej zupełnie nieoczekiwanie, można go odczuwać jako: szumy, trzaski, brzęczenia itd. Symptomy te prowadzą często do ogra­niczenia słuchu, również przez ich natarczywość utrudniają normalne funkcje życiowe. Do złagodzenia w znacznym stopniu lub nawet usunięcia dolegliwości przyczynić się może synergia określonych składników odżywczych takich jak: aminokwas arginina, witamina C, magnez i wapń. Te składniki odżywcze wpływają na rozkurcz i uelastycz­nienie komórek mięśni gładkich.

Powód utrzymywania tych bezsensownych pogłosek ma powód czysto komercyjny. Przemysł farmaceutyczny, którego miliardowy rynek leków farmaceutycznych i profity uzależnione są od utrzymania i dalszego rozwoju chorób, nie jest zainteresowany w rozprzestrzenianiu, a nawet zwalcza informacje o alternatywie dla farmaceutyków. Tą alternatywą są pozbawionych działań ubocznych i ogólnodostępne składniki odżywcze: witaminy, aminokwasy, minerały, pierwiastki śladowe. Substancji tych nie można patentować i w związku z tym firmy farmaceutyczne nie promują ich, w odróżnieniu od substancji chemicznych (leków), których patenty gwarantują tym fir­mom duże dochody.

Najbardziej rozpowszechnionym oszustwem przemysłu farmaceutycznego jest pogłoska, iż witamina C rzekomo przyczynia się do powstawania kamieni nerkowych. Kamienie nerkowe zbudowane są z kryształów o różnym składzie mineralnym. Najczęściej są to sole wapniowe. Kamienie zbudowane z fosforanów wapnia rozpusz­czają się w moczu zakwaszonym witaminą C, w związku z tym witamina ta zapobiega ich powstawaniu. Natomiast kamienie w postaci szczawianów wapnia nie rozpuszczają się w moczu o kwaśnym odczynie. Wprawdzie witamina C może zwiększyć produkcję szczawianu, ale jednocześnie zmniejsza ona powinowactwo szczawianu do wiązania z wapniem, zmniejszając ryzyko tworzenia kamieni. Liczne badania zdrowych osób wy­kazały, że poziom szczawianów wydalanych z moczem nie podniósł się zauważalnie po podaniu dodatkowych dawek witaminy C. Kamienie nerkowe powstają przede wszystkim przez zakłócenia w metabolizmie lub nieprawidłowe funkcjonowanie nerek, jednak to musi stwierdzić lekarz. Można jednak przeciwdziałać powstawaniu kamieni poprzez zmiany w sposobie żywienia: picie 2 do 2,5 litra napojów dziennie (poprawia wypłukiwanie kamieni), spożywanie pokarmów bogatych w błonnik i mniejszej ilości produktów mięsnych, ograniczenie spożycia alkoholu i tzw. soft-drinków za­wierających dużo fosforu, tłuszczów i cukru. Dzienny dodatek kompleksu witamin B, magnezu i witaminy C jest również istotny.

Nie. Składniki odżywcze zawarte w Programach są naturalne i identyczne z naturalnymi tzn. takie, które organizm ludzki używa do przemian metabolicznych i je rozpoznaje. Gdyby rzeczywiście miałoby dojść do nadmiaru witamin, minerałów lub pierwiastków śladowych i nie zostałyby one w pełni wykorzystane w przemianie materii, wówczas substancje te zostaną wydalone w sposób naturalny, nie powodując skutków ubocznych.
W przeciwieństwie do naturalnych składników odżywczych, większość stosowanych dziś leków to syntetyczne substancje, które produkowane są w laboratoriach przedsiębiorstw farmaceutycznych. Nie dziwnego, że ludzki organizm nie rozpoznaje ich i traktuje je jak substancje obce i toksyczne, które muszą być unieszkodliwione i wydalone. Co więcej, granica pomiędzy rzeczywistym działaniem medycznym i nie­bezpiecznymi skutkami ubocznymi lub wręcz objawami zatrucia przez leki jest bar­dzo płynna. W ciągu ostatnich dziesiątków lat miliony ludzi zmarło z powodu działań niepożądanych wywołanych przez syntetyczne leki. Przedawkowanie witamin zacho­dzi rzadko, w większości jest odwracalne i trudno zna-leźć prawidłowo udokumento­wane dane o ich rzekomych skutkach śmiertelnych.
Nowojorska Akademia Nauk podała do wiadomości publicznej raport zbiorczy opra­cowany przez dr Bendich, zawierający analizę wszystkich doniesień dotyczących rze­komych skutków ubocznych stosowania witamin, który jasno dowodzi, że witaminy są wyjątkowo bezpiecznymi substancjami i większość danych o działaniach niepożąda­nych nie znajduje potwierdzenia w faktach.

Nie. Optymalna synergia składników odżywczych zawiera naturalne elementy w odpowiednich proporcjach, które są niezbędne do różnorodnych procesów bioche­micznych zachodzących w ludzkim organizmie. Tak zbalansowane zestawy składników komórkowych, których działanie synergistyczne zostało testowane nie tylko naukowo, ale również w badaniach klinicznych, można przyjmować nawet w zwielokrotnionych dawkach, wpływa to dodatnio na funkcję różnych systemów komórkowych naszego organizmu.
Jeśli spożyjemy więcej witamin niż nasz organizm w danym momencie potrzebuje, wówczas wydali ich nadmiar w sposób naturalny i bez działań ubocznych. Naturalne substancje odżywcze nie są preparatami farmaceutycznymi. Od ponad 100 lat leki far­maceutyczne produkowane w laboratoriach chemicznych koncernów, są traktowane przez nasz organizm jako substancje nieznane, a nawet toksyczne i jako takie są usu­wane w specjalnym cyklu przemian zachodzącym wątrobie i nerkach. Nie jest więc niespodzianką, że zniszczenie funkcji wątroby lub nerek jest najczęstszym problemem pacjentów poddanych leczeniu farmaceutycznemu.
Przemysł ten przy pomocy mediów jest zainteresowany w szerzeniu różnego rodzaju pogłosek na temat niebezpieczeństwa witamin. Jest to polityka zastraszenia, której celem jest odwrócenie uwagi od oczywistych faktów. Dotychczas nie odnotowano przypadków śmiertelnych spowodowanych przedawkowaniem składników odżyw­czych: witamin, minerałów, czy aminokwasów, podczas gdy każdego roku setki tysięcy ludzi umiera z powodu następstw stosowania preparatów farmakologicznych. Prze­mysł ten dodatkowo zataja informacje o alternatywie - tanich, skutecznych, ogólnodostępnych i pozbawionych skutków ubocznych mikroelementach, które zagrażają rynkowi zysków budowanych na istnieniu chorób.
Pytanie co rozumiemy przez dużą dawkę jest oczywiście względne. Weźmy na przykład witaminę C, której organizm ludzki nie jest w stanie wyprodukować: - ta kluczowa witamina jest wytwarzana przez każdy organizm zwierzęcy (wyjątek małpy człekokształtne, świnka morska, specjalny rodzaj nietoperza), co pozwala szybko pokrywać zwiększone potrzeby ich organizmów. Koza wytwarza każdego dnia około 15 000 mg - 20 000 mg witaminy C, a w sytuacjach stresowych jeszcze więcej. Tymczasem rekomendacje Urzędu ds. żywienia opracowane dla ludzi mówią o 60 mg-90 mg dziennie. Jednocześnie dieta dla małp (tak jak ludzie nie produkują własnej wita­miny C) w ZOO zawiera około 2000 mg witaminy C. Badania naukowe prowadzone w NIH w USA wykazały, że minimalna dzienna dawka witaminy C dla zdrowych młodych ludzi o idealnej diecie i w warunkach bezstresowych powinna wynosić 220-250 mg dziennie. Wiemy, że zapotrzebowanie na tą witaminę wzrasta w starszym wieku, przy stresach, zatruciu środowiska, chorobach i wielu innych warunkach. Kli­niki medyczne w Stanach Zjednoczonych stosujące alternatywne metody zwalczania raka podają chorym w zaawansowanym stadium raka do 200 gramów witaminy C dziennie, to jest 200 000 miligramów, dożylnie. Podstawy naukowe stosowania dożyl­nych dawek witaminy C zostały ostatnio opublikowane w czołowym czasopiśmie Amerykańskiej Akademii Nauk. Faktem jest, że dotychczas żaden pacjent nie zmarł z przedawkowania witaminy C, ale każdego roku setki tysięcy umierają, ponieważ w ogóle nie dowiadują się o istnieniu terapii witaminowej, bądź też dowiadują się o niej za późno.